Medycyna alternatywna, integralna a może komplementarna?
Czy słusznie nazwy te są stosowane wymiennie? Absolutnie nie! Każda z nich odnosi się do innej gałęzi związanej z pracą nad zdrowiem człowieka i charakteryzuje się innymi założeniami. Posługiwanie się niewłaściwym nazewnictwem może być niebezpieczne dla osób poszukujących wsparcia, doprowadza do chaosu informacyjnego i w efekcie nie sprzyja budowaniu zaufania społecznego wobec całościowego podejścia do zdrowia.
Czym więc są i czym się różnią podejście holistyczne, komplementarne, alternatywne i integralne?
W ostatnich latach holistyczne podejście do zdrowia zyskuje coraz większą popularność. Holizm to założenie, że zdrowie to równowaga na poziomie ciała, ducha i umysłu a praca nad nim powinna obejmować każdy z tych aspektów. Ujęcie holistyczne bierze pod uwagę całą osobę i zakłada, że sfery: psychiczna, fizyczna, emocjonalna, społeczna i duchowa są ze sobą nierozerwalnie związane i bezpośrednio na siebie oddziaływują. Holistyczne spojrzenie na zdrowie to traktowanie człowieka jako integralną całość, a nie jedynie wycinek wymagający szczególnej uwagi. Zgodnie z filozofią medycyny holistycznej optymalny stan zdrowia – główny cel praktyki medycyny holistycznej – można osiągnąć poprzez osiągnięcie właściwej równowagi życiowej.
Medycyna komplementarna odnosi się do wykorzystywania metod medycyny niekonwencjonalnej razem z metodami medycyny konwencjonalnej. Medycyna alternatywna za to odnosi się do korzystania z metod niekonwencjonalnych zamiast terapii konwencjonalnych. Bardzo ważna w procesie leczenia jest świadomość, że używanie praktyk nie popartych badaniami, może być groźne i nie tylko narazić życie pacjenta, ale także negatywnie wpłynąć na przebieg leczenia.
Określenie “medycyna integralna” i “integralne zdrowie” mogą mieć swoiste znaczenie dla różnych osób. Medycyna integralna to kompleksowe podejście, mające na celu utrzymanie zdrowia w jak najlepszym stanie. To zarazem partnerska współpraca z pacjentem w przypadku choroby, poprzez połączenie optymalnych, naukowych metod leczenia i zapobiegania, z pełną koncentracją na potrzebach jednostki. Przy takim podejściu pacjent powinien czuć się bardziej efektywnym i świadomym “menedżerem” własnego zdrowia, dobrostanu, a także procesu leczenia. W skoordynowany sposób łączy podejścia konwencjonalne i niekonwencjonalne. Podkreśla holistyczne, skoncentrowane na pacjencie podejście do opieki zdrowotnej. Obejmuje aspekty psychiczne, fizyczne, emocjonalne, duchowe i społeczne traktując człowieka jako całość, a nie wyodrębniony układ narządów.
Ma na celu zapewnienie dobrze skoordynowanej opieki oraz współpracy między specjalistami i instytucjami. Medycyna integralna to kompleksowe podejście mające na celu utrzymanie zdrowia w jak najlepszym stanie, na danym etapie zdrowia lub choroby. To zarazem partnerska współpraca z pacjentem w przypadku choroby oraz poprzez połączenie optymalnych, naukowych metod leczenia i zapobiegania z pełną koncentracją na potrzebach jednostki.
Centrum Medycyny Integralnej Uniwersytetu Arizona definiuje ją jako:
“Medycynę, która generuje i wspiera proces zdrowienia biorąc pod uwagę całą osobę i wszystkie aspekty stylu życia. Szczególny nacisk kładzie się na relację pomiędzy lekarzem a pacjentem. Przewiduje wykorzystanie wszystkich optymalnych terapii naukowych przyznając pierwszeństwo metodom naturalnym i mniej inwazyjnym – oczywiście jeśli to możliwe i słuszne w danym przypadku”.
Chaos związany z terminologią i stosowanie nazewnictwa “medycyna integralna” przez osoby proponujące włączenie do procesu leczenia niesprawdzonych naukowo technik szkodzi nie tylko pacjentom narażając ich zdrowie, ale całemu społeczeństwu, które w rezultacie nieufnie może podchodzić do jakichkolwiek komplementarnych metod wspomagających leczenie, a które dla wielu mogą okazać się zbawienne.
Autorkami tekstu są Orina Krajewska i lek. med. Elżbieta Dudzińska. Tekst powstał na podstawie rozmowy opublikowanej w magazynie SENS.