Prozdrowotne właściwości miodu – poradnik od Marka Krzyżanka z MiodyMarkowe.pl

Miód pszczeli to naturalny słodki produkt, wytwarzany z nektaru kwiatowego lub spadzi. Pszczoły zbierają soki z nektaru bądź spadzi, przerabiają w ulu i wzbogacają w enzymy. Miód to stężony wodny roztwór cukrów o mocno higroskopijnych właściwościach.

W skład miodu wchodzą cukry proste, dwucukry, trójcukry i wielocukry. W miodzie jest około 80% cukrów. Cukry pochodzą z nektaru i spadzi, w których zawartość cukrów jest mniejsza niż w powstałym z nich miodzie. Unikatowy skład miodu pomaga w przeziębieniach, kaszlu, działa przeciwbakteryjnie, wzmacnia odporność.

Bardzo ważne znaczenie dla składu chemicznego miodu mają występujące w nim enzymy. Pochodzą z gruczołów ślinowych pszczół i w niewielkich ilościach z nektaru, spadzi i pyłku, a także drobnoustrojów znajdujących się w przynoszonych przez pszczoły surowcach. Miód zawiera również organiczne kwasy alifatyczne i aromatyczne. To one, wraz z aminokwasami i związkami fenolowymi, przyczyniają się do kwaśnego odczynu miodu. Substancje lotne decydują o aromacie miodu. W 1 kg miodu jest około 3,5 g substancji białkowych. Pochodzą z surowców roślinnych i organizmów pszczół.

Witamin w miodzie jest od kilku do 25 mg w 1 kg. Głównie wchodzą one w skład pyłku kwiatowego znajdującego się w miodzie. Biopierwiastki, czyli makro- i mikroelementy to potas, fosfor, magnez, sód i wapń. Miód posiada odczyn kwaśny, od 3,7 do 4,8 PH. Najmniej kwaśne są miody wiosenne oraz spadziowe, bardziej kwaśne – wielokwiatowy, lipowy, wrzosowy, gryczany, akacjowy i rzepakowy.

W zależności od pochodzenia miód dzieli się na:

• miód nektarowy, będący miodem wytwarzanym przez pszczoły z nektaru roślin, wydzielanego z nektarników kwiatowych lub pozakwiatowych;
• miód spadziowy, będący miodem wytwarzanym przez pszczoły głównie z wydalin owadów ssących soki żywych części roślin lub wydzielin żywych części roślin;
• miód nektarowo-spadziowy, będący miodem wytwarzanym przez pszczoły z nektaru roślin i wydalin owadów ssących soki żywych części roślin lub wydzielin żywych części roślin.

Najczęściej spotykanie odmiany miodu:

• Miód wielokwiatowy, zwany potocznie miodem tysiąca kwiatów, pszczoły wytwarzają z nektarów zebranych z wielu roślin miododajnych kwitnących na polach, w sadach, lasach i na łąkach w tym samym czasie.
• Miód rzepakowy jest w stanie płynnym prawie bezbarwny lub ma barwę lekko słomkową i słaby zapach kwiatów rzepaku. Bardzo szybko krystalizuje.
• Miód wierzbowy jest jasny, żółty, z lekko zielonym zabarwieniem.
• Miód spadziowy wytwarzają pszczoły z zebranej z drzew i roślin wydzieliny produkowanej przez mszyce i czerwce. W sprzedaży spotykamy najczęściej miody ze spadzi iglastej i ze spadzi liściastej.
• Miód akacjowy w stanie płynnym jest jasny. Ze względu na dużą zawartość fruktozy może być stosowany przy niektórych rodzajach cukrzycy.
• Miód mniszkowy z kwiatu mniszka lekarskiego, popularnego mleczu kwitnącego na przełomie kwietnia i maja.
• Miód wrzosowy należy do najlepszych miodów nektarowych. Ma barwę brunatno-czerwoną.
• Miód lipowy popularnym w naszym kraju gatunkiem lipy jest lipa drobnolistna i to z niej pozyskuje się najwięcej bardzo smacznego i aromatycznego miodu lipowego. Czysty miód lipowy w smaku jest wręcz pikantny, z lekką goryczką.
• Miód gryczany jest najczęściej ciemno-herbaciany lub brunatny. Ma charakterystyczny zapach i ostry smak.
• Miód faceliowy jest jasnożółty, ma przyjemny, delikatny, lekko kwaśny smak.
• Miód malinowy w stanie płynnym jest jasnożółty, a po skrystalizowaniu ma barwę żółtobiałą. Smak ma przyjemny i słodki, zapachem przypomina owoce maliny.
• Miód nostrzykowy o lekkim zapachu waniliowym ma jasny kolor, a po skrystalizowaniu staje się jeszcze jaśniejszy lub żółty. Zawiera kumarynę, która obniża ciśnienie tętnicze krwi.
• Miód nawłociowy pojawił się sprzedaży nie tak dawno. Ma charakterystyczny kwaśnosłodki smak.
• Miód koniczynowy wytwarzają pszczoły z nektaru koniczyny białej i czerwonej. Jest aromatyczny, łagodny i ma kwaskowaty smak. Wstanie płynnym ma słomkowo-żołtą lub łososiową barwę.

Kupując miód z niesprawdzonego źródła, o nieokreślonym miejscu i pochodzeniu, zachowajmy ostrożność. Może on być co prawda tańszy, ale często jest przegrzany i nie krystalizuje się, a jego wartość odżywcza i lecznicza jest wątpliwa.

Miód w medycynie naturalnej:
Od wieków jest używany jako lek w medycynie naturalnej. Jego popularność potwierdzają odkrycia badaczy starożytnego Egiptu, Grecji czy Chin. Z racji zawartości składników aktywnych różne gatunki miodów polecane są na inne schorzenia. Substancje antybiotyczne w miodzie – lizozym, inhibina i apidycyna, działają m.in. na:

• ziarniaki gram-dodatnie, jak gronkowce i paciorkowce;
• pałeczki gram-ujemne’
• laseczki wąglika’
• prątki gruźlicy, rzęsistka pochwowego;
• grzyby drożdżoidalne z rodzaju Candida.

Gdy jesteśmy zmęczeni czy zestresowani, łyżeczka miodu błyskawicznie postawi nas na nogi. Zawarte w nim cukry proste – glukoza i fruktoza – błyskawicznie przenikają do krwi, dlatego miód szybko wzmacnia i regeneruje organizm po intensywnym wysiłku fizycznym i umysłowym.

Zawarta w miodzie acetylocholina oraz potas wzmacniają wydolność mięśnia sercowego. Ma działanie detoksykujące i wpływa na metabolizm komórkowy zmniejszając toksyczne działanie używek – alkoholu czy kawy. Żelazo jest niemal w całości przyswajalne i szybko wbudowywane w hemoglobinę. Niezwykle cenną cechą miodu jest wiązanie i neutralizowanie toksyn pochodzących ze skażonego środowiska. Miód nie ma zanieczyszczeń chemicznych, ponieważ pszczoły są bardzo wrażliwe na toksyny i wyginęłyby zbierając zanieczyszczony nektar czy spadź.

Zastosowanie miodu:
Miód znajduje zastosowanie nie tylko jako słodki przysmak na zregenerowanie sił czy podleczenie dolegliwości, ale jego cenne właściwości wykorzystywane są w kosmetyce, jako składniki kremów czy innych preparatów do pielęgnacji. Od dawna wiadomo, że kąpiele w wodzie z dodatkiem miodu działają uspokajająco, rozluźniająco i kojąco na skórę.
Nie trzeba być przeziębionym, by wypić herbatę z miodem i cytryną, czy ciepłe mleko z miodem albo zamiast pustych kalorii batonika sięgnąć po łyżeczkę miodu. Jest co prawda bardzo kaloryczny – 100 gram miodu pszczelego to 324 kcal, ale zachowując umiar w jedzeniu dostarczamy organizmowi najcenniejszych substancji odżywczych.

Ciekawostki o miodzie:
Nazwa miesiąc miodowy wzięła się stąd, że w dawnych czasach nowożeńcy jedli miód jako środek wzmacniający, by mieć zdrowe dzieci. Miód, z racji odżywczych i wzmacniających właściwości, jest uważany za afrodyzjak.

W dawnych czasach pszczoły wykorzystywano jako tajną broń wojenną. Za pomocą katapult Rzymianie wyrzucali zasiedlone pszczołami ule w szeregi przeciwnika. Uwolnione z roztrzaskanych uli rozwścieczone owady żądliły żołnierzy i konie.

Pszczoły produkują od 150 mln lat. Pszczoły to jedyne owady, których wytworzoną dla siebie żywność jada człowiek.
Pozostałe bardzo cenne produkty pszczele: pyłek kwiatowy, pierzga, propolis, mleczko pszczele, jad pszczeli. Płomień świecy woskowej jonizuje powietrze, nie jest toksyczny, nadaje zdrowy mikroklimat, z zapachem miodu i propolisu. Paląca się świeca woskowa neutralizuje zapachy, m.in. dymu tytoniowego, wpływa też kojąco na organizm, przywracając równowagę psychiczną i spokój w sytuacjach stresowych, nerwicach czy migrenach. Zapalona 30 minut przed snem świeca woskowa dzięki jonizacji powietrza zapewnia głęboki i zdrowy sen.

Miód powinien być przechowywany w temperaturze pokojowej i zacienionym miejscu np. szafka. Aby nie zniweczyć jego dobroczynnego działania, nie powinien być podgrzewany powyżej 40 stopni Celsjusza.

Tekst: Marek Krzyżanek, MiodyMarkowe.pl. Źródło: www.medicover.pl, Pasieka24.pl, PZP.